GENOME คืออะไร ?

1. GENOME คืออะไร?

Genome หรือ จีโนม คือข้อมูลทางพันธุกรรม (DNA) ทั้งหมดของสิ่งมีชีวิตทุกชนิด เป็นตัวกำหนดว่าร่างกาย หน้าตา รูปร่าง และอวัยวะของคุณจะทำงานอย่างไร แต่ในเมื่อสิ่งมีชีวิตทุกชนิดมีจีโนม แล้วทำไมสัตว์แต่ละชนิดถึงแตกต่างกัน ทำไมเราไม่มีปีกบินได้เหมือนนก? ทำไมเราถึงหายใจในน้ำเหมือนปลาไม่ได้? แม้กระทั่งมนุษย์ด้วยกันเองเราทุกคน หน้าตา ความสูง ก็ไม่เหมือนอีก นั่นก็เพราะว่าทุกสิ่งมีชีวิตจะมีจีโนมเฉพาะของตนเอง ทำให้สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดต่างกันออกไป ส่วนมนุษย์ แม้เราทุกคนจะมีจีโนมก็จริง แต่ก็ยังมีความแตกต่างกันออกไปในแต่ละครอบครัว 

ประโยคที่ว่า ‘หน้าตาเหมือนพ่อเหมือนแม่เลย’ นั้นไม่ใช่เรื่องบังเอิญ เนื่องจากมนุษย์เราจะได้จีโนมมาจากทั้พ่อและแม่อย่างละครึ่ง ทำให้เรามีสีตา ความสูง รวมถึงความเสี่ยงในการเป็นโรคต่าง ๆ  ที่บรรพบุรุษเราเป็นด้วยเช่นเดียวกัน ซึ่งถ้าเรามีลูก ลูกของเราก็จะมีจีโนมของเราและคู่ของเราอย่างละครึ่ง เป็นแบบนี้ไปเรื่อย ๆ นั่นเอง

 

ทำไม Genome ถึงสำคัญ??

ตามที่อ่านกันไปข้างบนว่าทุกสิ่งมีชีวิตจะมีจีโนมเฉพาะของตนเอง การศึกษาจีโนมจะช่วยให้นักวิจัยเข้าใจและสามารถตรวจสอบความผิดปกติทางพันธุกรรมเช่น โรคมะเร็ง หรือโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมต่าง ๆ ได้ คิดดูง่าย ๆ ว่าคนที่เป็นโรคมะเร็งก็จะมีจีโนมที่ไม่ต่างกับคนที่ไม่เป็นโรคมะเร็ง ด้วยความแตกต่างนี้เองทำให้นักวิทยาศาสตร์สามารถพัฒนายาที่มีประสิทธิภาพต่อโรคร้ายและยาที่เหมาะกับการรักษารายบุคคลได้ (Precision Medicine)

นอกจากในด้านการพัฒนาและการแพทย์แล้ว จีโนมยังสามารถศึกษาการวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต หรือใช้ในการระบุตัวผู้ต้องสงสัยตรงสถานที่เกิดเหตุได้ด้วย เข้าใจรึยังว่าทำไมจีโนมถึงสำคัญ


 

2. การวิเคราะห์ข้อมูล Genome วิเคราะห์ยังไง ???

จากบทความแรกที่ผ่านมา  ทำให้เรารู้แล้วว่าจีโนมนั้นสำคัญ แต่ว่าด้วยตาเปล่า ๆ ของเราคงไม่สามารถระบุได้ว่าแต่ละคนมีลำดับ DNA ในจีโนมต่างกันอย่างไร ซึ่งต้องขอบคุณเทคโนโลยีในปัจจุบันที่ทำให้เราสามารถวิเคราะห์ข้อมูลในจีโนมได้อย่างง่ายดาย หนึ่งในวิธีที่เป็นที่นิยมคือเทคโนโลยี NGS (Next Generation Sequencing) ที่เป็นเทคโนโลยีสำหรับหาลำดับ DNA ทำให้เราสามารถวิเคราะห์รหัสลับในร่างกายของเราเองได้ รวมถึงปลดล็อคข้อมูลในตัวเราที่ไม่เคยรู้มาก่อน เช่นความเสี่ยงในการเป็นโรคต่าง ๆ หรือแม้แต่หาพรสวรรค์ในตัวเรา และ NGS ยังสามารถตรวจโรคในพืชและสัตว์ได้ด้วยเช่นเดียวกัน ถ้าสนใจและต้องการข้อมูลเกี่ยวกับ NGS เพิ่มเติมสามารถคลิกได้ที่ bio-active.co.th/2021/07/19/next-generation-sequencing-ngs/

 

 

 

 

 

Credits :

https://www.genome.gov/dna-day/15-ways

https://www.institute.global/insights/public-services/what-genomic-sequencing-and-why-does-it-matter-future-health

https://my.clevelandclinic.org/health/body/23064-dna-genes–chromosomes